‘Ā’ai nō te tātau faufa’a roa nō te māori, te Ta Moko

Ia au i te parau pa’ari Māori, i riro na te tātau ‘ei ‘ā’ai nō te here i rotopū i te tahi ‘aito māori ‘o Mataora te i’oa ‘e te tahi hine ari’i o tei pi’ihia ‘o Niwareka nō te ‘āti o te Turehu. E noho te mau Turehu i roto i te pō, te ao o te mau vārua pi’ihia Rarohenga.

Ia tae i te ho’ē mahana, ua haere atura ‘o Niwareka i roto i te ao o te ta’ata e tāna pupu ‘ori. ‘E ua ‘ite ihora ‘oia ia Mataora. Nō te nehenehe rahi ‘o Niwareka i hina’aro ai Mataora iā na ‘ei vahine nā na.

‘Ua fa’aea ihora raua ‘e ua riro roa raua ‘ei hō’ē. ‘Ia tae roa i te mahana i riri ai ‘o Mataora. ‘E nō tōna pohehae rahi, ua taparahi ihora ‘oia i tāna vahine. Horo atura Niwareka i Rarohenga, i tōna metua tāne ra ia Uetonga.
Nō te mamae ‘e te tātarahapa ‘o Mataora i haere ai ‘oia e tāpapa i tāna vahine. Tei roto roa tāna vahine i te ao o te pō. Noa atu te mau fifi o tāna i farerei, ua tae ‘oia i roto i te pātireia ‘o Uetonga.

Nō te mea ho’i mea māoro tōna tere-noa-ra’a i tahe ai te peni i ni’a i tōna hoho’a. ‘Ua ‘ī ‘e ua ‘ino roa tōna hoho’a i te pēni. ‘Ua fa’ao’oo’o te feti’i ‘o Niwareka iāna. Nō tōna ha’amā rahi i ani ‘oia i te tātarahapa i tāna vahine. ‘Ua fāri’i tāna vahine i tāna anira’a.

I tōna taera’a i roto i te pō, ua ‘ite ‘oia ia Uetonga, te nana’o ra i te tahi ta’ata. ‘E i reira tō Mataora ‘itera’a i te fa’a’ohipara’a o te tātau. E mea pātiatia te tino i te nira ‘e te ‘inita. ‘E’ere te tātau i te ‘ohipa pāpa’ipa’i noa i te pēni i ni’a i te tino.

‘Ua fa’a’ite ihora Uetonga i tā rātou fa’a’ohipara’a i te tātau i roto i te pō. ‘E ua horoi ihora Uetonga i te mau pāpa’i i ni’a i te hoho’a ‘o Mataora. ‘Ua ‘ata’ata roa te ta’ata i te tūmara’a Uetonga i te mau pēni. ‘Ua parau ihora Mataora :

« ‘Ua ‘ino roa tō’u tātau. I teie nei e ti’a ia tātau fa’ahou iā’u ».

‘Ua pi’i ihora Uetonga i te mau tahu’a nō te mau huru hoho’a tātau. ‘E ua poro’i ihora ia rātou e pāpa’i i ni’a ia Mataora. ‘Ua hāmata ihora Uetonga i te nana’o i te tino ‘o Mataora mā te fa’a’ohipa i tāna moiha’a tātau. I reira tō Mataora ‘itera’a i te māuiui mau o te tātau. ‘Ua hina’aro ihora Uetonga e ha’api’i ia Mataora i te parau nō te tātau, Ta Moko.

E rave rahi matahiti tō Mataora ha’api’ipi’i-noa-ra’a i te tatau. ‘E ia tae i te taime a ‘aravehi ai ‘oia i te tātau. ‘Ua ho’i ‘oia ‘e tāna vahine i roto i te ao mā te ‘afa’i nā muri ia rāua te Ta Moko, te tātau māori.

‘Ā’ai nā roto i te reo farāni : Légende du tatouage Māori, Ta moko